Mediteren? Daar moet ik (niet) eens over nadenken…

 

Morgen is het eindelijk zover. Dan vertrek ik op vakantie.
Ver weg? – Goh, dat hangt ervan af hoe je het bekijkt.
Naar een rustige plek? – Tja, da’s relatief.
Ergens waar je volop kan genieten? – Mmmm, laten we hopen.
Ik ga op Vipassana-retraite naar Dilsen-Stokkem. Vipassana is een vorm van meditatie. Ik ga dus op reis in mijn hoofd. Dat is in principe dichtbij, maar ik kan daar ook wel eens afdwalen. En we kunnen stellen dat het daar niet steevast een rustige bedoening is. ?

 

Nadenken

Wanneer ik met mensen over meditatie (en yoga) praat, krijg ik vaak boeiende reacties te horen. Sommigen hebben er de gekste ideeën over en de interpretaties ervan zijn sterk uiteenlopend. Onlangs vertelde iemand met een drukke salesjob dat meditatie ook in zijn leven een prominente plaats heeft: hij doet het naar eigen zeggen dagelijks. „Mediteren, dat is echt iets goed! Elke morgen begin ik ermee. Dan zet ik me rustig neer en denk ik na. Dan overloop ik een aantal zaken in mijn hoofd. Tien minuutjes is voldoende. En dan kan ik aan de dag beginnen.” Ik ben absoluut voorstander van nadenken, dus ik sprak hem niet tegen. Maar mediteren is niet nadenken.

 

Misvattingen

Hetzelfde idee leefde blijkbaar bij een vriendin. Toen ik vertelde dat ik tien dagen op meditatieretraite ging, reageerde ze spontaan: “Oh, maar om na te denken hoef ik geen tien dagen in afzondering te gaan, hoor! Mijn hoofd draait sowieso al op volle toeren.” Mijn nagelstyliste was ook overtuigd dat mediteren haar niets kon brengen. „Daar ben ik veel te nerveus voor”, zei ze hoofdschuddend. Zeer boeiend dus welke (voor)oordelen en misvattingen erover bestaan.

 

Focus

Wat mediteren dan wel is, daar kan je een boek over schrijven. Dat deed bijvoorbeeld ook neuroloog Steven Laureys. Ik mocht deze wetenschapper onlangs interviewen en hij vertelde een en ander over ‘Het no-nonsense meditatieboek’ dat hij onlangs schreef. Daarin stelt hij ook: mediteren is niet ‘nadenken’. Het is evenmin ‘aan niets denken’. De bedoeling van meditatie is niet om je hersenen of gedachten uit te schakelen, maar net om extra geconcentreerd te zijn. Je leert hoe je je focus kan vasthouden en bewuster kan worden van wat er hier en nu gebeurt. Een verademing in een wereld waar honderd-en-een prikkels op je afkomen en je niet weet waar eerst aandacht aan te geven, wat meestal resulteert in totale chaos (lees: stress).

 

Gek

Voor mij zijn meditatieoefeningen een manier om te leren de controle weer in eigen handen te nemen. Heel vaak laten we ons gek maken door onze gedachten. Die stem in ons hoofd raast maar door en heeft over alles een mening, oordeel of analyse. Als een aap slingert ons brein van de ene gebeurtenis van gisteren naar de andere plannen voor morgen. We zijn zo in gedachten verzonken, dat we bijvoorbeeld niet eens voelen hoe zalig die warme druppels zijn die uit de regendouche komen. We zijn altijd overal, maar zelden hier en nu. En zo missen we de helft en maken we vooral onszelf (en anderen) gek. Pas wanneer je zelf bewust kiest waar je je aandacht op richt, ben je niet meer slachtoffer van je gedachten. En daar hou ik zo van.

 

Meer tevreden

Maar veel belangrijker dan wat meditatie nu precies is, zijn de gevolgen ervan. Ze zijn wetenschappelijk bewezen, daar heeft onder meer Steven Laureys mee voor gezorgd. De eerste resultaten zijn dat je bewuster omgaat met jezelf, je omgeving, je emoties, je perceptie en je gedachten. Daar is al een beetje training voor nodig, maar het is dus absoluut mogelijk om je brein te kneden en te herprogrammeren in de richting die voor jou gunstig is. Vervolgens wordt het makkelijker om te komen tot een staat van rust, concentratie en welzijn. Meditatie vermindert bovendien het risico op hart- en vaatziekten, het reduceert stress- en angstgevoelens, pijn en vermoeidheid en het helpt je beter te slapen. En ten slotte: mediteren maakt je vrolijker en meer tevreden over jezelf, je relaties en het leven.

 

Doe dus jezelf en je omgeving een plezier en ga volgende keer met me mee op retraite. We gaan echter niet gezellig kunnen keuvelen en van gedachten wisselen. (Alsjeblieft niet, ik heb mijn handen al vol met die van mezelf! ? ) We brengen die tien dagen immers in stilte door. Ook worden we verwacht om niet te lezen of te schrijven. Vandaar dat ik nog even mijn hartje moest ophalen en mijn jeukende vingers moest laten los gehen in deze blogpost. ?